ਕੰਮ ਦੇ ਘੰਟੇ ਅਤੇ ਆਰਾਮ ਵਾਲੇ ਦਿਨ

12 ਤੋਂ 16 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਡਿਊਟੀ, ਨਾ ਰੋਜ਼ ਆਰਾਮ, ਨਾ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੀ ਛੁੱਟੀ? ਰੋਜ਼ ਪਿੱਠ ਤੋੜ ਕੰਮ ਤੇ ਕੋਈ ਸੋਚ ਨਹੀਂ? ਇਹ ਸਿਰਫ ਥਕਾਵਟ ਨਹੀਂ — ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਹੈ। ਕਾਨੂੰਨ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਖੜਾ ਹੈ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਕ ਹਨ — ਕੋਈ ਰਿਆਇਤ ਨਹੀਂ! ਇਹ ਹੱਕ ਕਿਸ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ? ਦੁਕਾਨਾਂ, ਫੈਕਟਰੀਆਂ, ਕੰਸਟਰਕਸ਼ਨ ਸਾਈਟਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਜਿਸਟਰਡ ਥਾਵਾਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ। ਤੁਸੀਂ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਹੱਕ ਰੱਖਦੇ ਹੋ: ਇੱਕ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 9 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂ ਇੱਕ ਹਫ਼ਤੇ ਵਿੱਚ 48 ਘੰਟਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ। 5 ਘੰਟਿਆਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਡਿਊਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 30 ਮਿੰਟ ਦਾ ਬ੍ਰੇਕ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਹਰ ਹਫ਼ਤੇ ਇੱਕ ਪੂਰਾ ਛੁੱਟੀ ਵਾਲਾ ਦਿਨ ਮਿਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ — ਇਹ ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਾਰੰਟੀ ਹੈ। ਓਵਰਟਾਈਮ? ਜੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਾਧੂ ਘੰਟਿਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੀ ਆਮ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਦੁੱਗੀ ਦਰ 'ਤੇ ਭੁਗਤਾਨ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੋਈ ਮਿਹਰਬਾਨੀ ਨਹੀਂ — ਇਹ ਤੁਹਾਡਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੱਕ ਹੈ। ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ ਨਾਈਟ ਡਿਊਟੀ (7PM ਤੋਂ 6AM) ਮਹਿਲਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਲਈ ਰਾਤ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਦੌਰਾਨ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਇਹ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੇਣੀ ਪਵੇਗੀ: ਆਉਣ-ਜਾਣ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਆਵਾਜਾਈ ਕੰਮ ਦੀ ਥਾਂ ਉੱਤੇ ਠੋਸ ਸੁਰੱਖਿਆ ਤੁਹਾਡੀ ਲਿਖਤੀ ਇਜਾਜ਼ਤ (Written Consent) ਜੇ ਮਾਲਕ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਰਾਉਂਦਾ ਜਾਂ ਕੱਢਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈ? ਕਾਨੂੰਨ ਤੁਹਾਡੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਮਾਲਕ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਰਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ, ਥੱਲੇ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਸਕਦਾ, ਜਾਂ ਕੱਢ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹੋ। ਕਿੱਥੇ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ? ਜੇ ਤੁਹਾਡੇ ਹੱਕ ਟੁੱਟਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ: ਆਪਣੇ ਨੇੜਲੇ ਲੇਬਰ ਦਫ਼ਤਰ ਜਾਓ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਰਾਜ ਦੀ ਲੇਬਰ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਹੈਲਪਲਾਈਨ ‘ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ। ਉਦਾਹਰਨ ਵਜੋਂ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਲਈ ਹੈਲਪਲਾਈਨ: 1800 180 6127 ਆਖਰੀ ਗੱਲ: ਤੁਹਾਡਾ ਕੰਮ ਕੀਮਤੀ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਸਿਹਤ ਵੀ। ਕਦੇ ਵੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੱਕਾਂ ਤੋਂ ਘੱਟ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਨਾ ਹੋਵੋ।
Legal Saathi • Punjabi2025
Legal Assistant Online

Hi there! 👋 I'm your AI legal assistant.
Need help with employment law or worker rights in India? Click to start!